
افتتاح خط شارژهای خودرو برقی
نخستین خط تولید شارژرهای خودروی برقی در کشور در مرکز کسب و کار برقیسازی مپنا در شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو)، همزمان با سفر رئیس جمهور به استان البرز به بهرهبرداری رسید. آیین افتتاح نخستین خط تولید شارژرهای خودروبرقی با حضور دکتر عباس علیآبادی، وزیرصنعت، معدن و تجارت، دکتر محمد اولیاء مدیرعامل گروه مپنا، دکتر محمدحسین رفان مدیرعامل شرکت مکو و هیئت همراه، صبح روز جمعه ۱۷ آذر ۱۴۰۲ به میزبانی شرکت مهندسی ساخت و برق کنترل مپنا (مکو) برگزار شد.
به گزارش ایسنا، این واحد تولیدی جدید مستقر در شرکت مکو با دارا بودن سولههای تولید، آزمایشگاه کیفیت، انبار و ... در حوزه زیرساختهای شارژ خودروهای برقی فعالیت خود را آغاز کرده است و سالانه بیش از چهارده هزار دستگاه شارژر وسائل حمل و نقل برقی از نوع سریع و کند را داراست. در خودروهای برقی از انرژی الکتریکی که در باتری ذخیره شده است، به عنوان یک سوخت پاک بهره گرفته میشود.
سامانه بارشی از امروز
رئیس مرکز ملی پیشبینی و مخاطرات وضع هوا، بر اساس تحلیل آخرین نقشههای پیشیابی هواشناسی، گفت: شنبه (۱۸ آذر) با ورود سامانه بارشی به کشور در استانهای واقع در غرب، شمال غرب و نیز در گیلان و ارتفاعات البرز غربی و مرکزی، بارش باران، در برخی مناطق رعد و برق، وزش باد شدید موقت و در نقاط کوهستانی و سردسیر بارش برف پیشبینی میشود. صادق ضیاییان در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت جوی استانهای کشور، اظهار کرد: بر اساس تحلیل آخرین نقشههای پیشیابی هواشناسی، طی امروز پنجشنبه (۱۶ آذر) در دامنههای جنوبی البرز بتدریج با وزش باد از غلظت آلایندههای جوی کاسته میشود.
رئیس مرکز ملی پیشبینی و مخاطرات وضع هوا ادامه داد: شنبه (۱۸ آذر) با ورود سامانه بارشی به کشور در استانهای واقع در غرب، شمال غرب و نیز در گیلان و ارتفاعات البرز غربی و مرکزی، بارش باران، در برخی مناطق رعد و برق، وزش باد شدید موقت و در نقاط کوهستانی و سردسیر بارش برف پیشبینی میشود.
چالش شیشه برای ۱۸ تا ۲۵ سالهها
از میان تمام مشتقات و مخدرهای حاصل از متآمفتامین، «شیشه» قویترین مادهای محسوب میشود که اعتیاد به آن منجر به بروز بیماریهای جدی از جمله اسکیزوفرنی، توهم کرمزدگی، عفونتهای دهانی، لاغری بیشاز حد بیماریها و زخمهای پوستی و... خواهد شد.
آمفتامین و متآمفتامینها از دسته گروههای دارویی فنیلآمین هستند که از میان تمام مشتقات و مخدرهای حاصل از آمفتامین یا متآمفتامین، مخدر شیشه، قویترین ماده اعتیادآور است که به شکل بلورهای آمفتامین ساخته میشود.
متآمفتامین یا مخدر کریستال و شیشه، حاوی دو ماده شیمیایی به نامهای «لئو- مت آمفتامین» و «دکسترو - متآمفتامین» است. از این دو ماده شیمیایی برای ساخت شیشه به اندازه مساوی استفاده میشود. این دو ماده باعث «استریوایزومرهای متآمفتامین» میشوند که در آینده باعث ایجاد مولکولهای متامفتامین و اثرات سرخوشی در فرد خواهد شد.
پس از مصرف شیشه، فرد به دلیل بیخوابی، برای روزها و ساعتها ممکن است دچار هذیان و توهمات شود که این موضوع ممکن است منجر به بیماریهای روانی شود. به دلیل احساس افزایش قدرت و انرژی، مصرفکنندگان گاهی اوقات روزها را بدون خوابیدن میگذرانند. استفاده بیش از حد از شیشه که منجر به چندین روز بیخوابی در مصرفکننده میشود، میتواند باعث ایجاد حالتی به نام «نیشگون گرفتن و کشیدن» شود. حالتی که در آن مصرفکننده به طور فزایندهای ناامید، پارانوئید و ناپایدار میشود و احتمالاً دچار حالات توهم و روانپریشی میشود.
چرا مصرف شیشه اعتیادآور است؟
مخدر شیشه، اعتیادآورترین نوع محرکهای متآمفتامین بوده که ویژگی اصلی آن احتمال بالای اعتیاد به مصرف آن است. دلیل اصلی این عامل استفاده از (دکسترو-متآمفتامین) در مخدر شیشه و کریستال است. مصرف مخدر شیشه به دلیل ترشح هورمون دوپامین در مغز و احساس لذت فوری، شدید و طولانی بین نوجوانان و جوانان شیوع زیادی یافته است. برخی از مصرفکنندگان مزمن شیشه هیچگاه نمیتوانند مصرف این ماده را کنار بگذارند چون در اثر تغییرات دائمی در مغز در اثر مصرف شیشه حس لذت در آنها مختل شده و بدون مصرف مواد هیچ لذتی را نمیتوانند تجربه کنند. به این دلیل احتمال افزایش مصرف در آنها بسیار زیاد است، چراکه این افراد دنیای بدون لذت را نمیتوانند تحمل کنند.
دلیل محبوبیت مصرف شیشه در جوانان
امروزه جوانان ۱۸ تا ۲۵ سال بزرگترین گروه مصرفکننده مخدر شیشه هستند. مصرف شیشه بیشتر در مهمانیها و پارتیهای شبانه است. مخدر شیشه یکی از خطرناکترین مواد مخدر غیرقانونی است که عوارض و پیامدهای بسیار جدی و خطرناکی به دنبال دارد. با مصرف شیشه، تقریباً یک دوز خالص از مواد محرک به طور آنی وارد مغز میشود. این مواد محرک احساس نشاط زیادی به فرد میدهد و حالت سرخوشی طولانی مدتی ایجاد میکند و اثر خود را نیز به صورت سریع از دست نمیدهد. در برخی پارتیها و مهمانیهای شبانه میزبان با قرص اکستازی از افراد پذیرایی میکند.
نوجوانان به دلایل مختلف مانند عدم آگاهی و وسوسه دوستان به مصرف شیشه روی میآورند. اغلب آنها برای فرار از احساسات ناخوشایند و تغییر حال و هوایشان شیشه مصرف میکنند. برخی از آنها هم مانند دانشآموزان یا دانشجویان برای بیدار ماندن در شبهای امتحان از این ماده استفاده میکنند.
علائم اولیه مصرف شیشه
بارزترین علائم اولیه مصرف شیشه عبارت از هیجانزدگی، تند صحبت کردن، بیتابی، افزایش فعالیتهای فیزیکی، کاهش اشتها، احساس سرخوشی و توهمات ذهنی، بیمیلی به غذا برای روزها، افزایش تعداد ضربانهای قلب، افزایش تنفس و دمای بدن، تحریکپذیری و بیخوابی، برافروختگی چهره، گشاد شدن مردمک چشمها، متصاعد شدن بوی شیمیایی از نفس افراد، گیجی، لرزش و تشنج، پارانویا یا بدبینی و خشونت است.
عوارض اعتیاد به شیشه
اعتیاد به شیشه و مصرف متآمفتامین به بهانه احساس سرخوشی و فرار از مشکلات میتواند باعث بروز بیماریهای جدی از جمله اسکیزوفرنی، توهم کرمزدگی، عفونتهای دهانی، لاغری بیشاز حد بیماریها و زخمهای پوستی و... شود.
راههای پیشگیری از اعتیاد به شیشه
یکی از مهمترین راههای پیشگیری از اعتیاد به مخدر شیشه، به خصوص در نوجوانان توجه به رفتارها و اطرافیان آنهاست. خانوادهها باید امروزه آگاهی خود را در زمینه خطراتی که در نوجوانی، فرزندشان را تهدید میکنند، افزایش دهند. با آنها دوست باشند و اجازه دهند که همواره برای رفع مشکلات به خانواده مراجعه کنند.
از جمله دیگر راههای پیشگیری از اعتیاد به شیشه و مبارزه با وسوسه مصرف میتوان به مواردی همچون دنبال کردن جلسات تراپی، صحبت با دوستان و نزدیکان در صورت وجود مشکل، دوری از جمعها و مهمانیهایی که مصرف چنین موادی در آنها رایج است، افزایش قدرت ذهنی و توانایی نه گفتن به مصرف مواد مخدر، ایجاد سرگرمی، کار جدید، تغییر محل زندگی، ورزش کردن و مشغول کردن خود به کارهای کوچک مانند باغبانی و...، افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس اشاره کرد.
لزوم اهدای خون در روزهای آلوده
مدیرکل انتقال خون استان تهران با اشاره به کاهش مراجعات اهدای خون در فصول سرد سال و آلودگی هوا، از مردم خواست که با توجه به نیاز همیشگی به خون و فرآوردههای خونی، به دلیل سرما و آلودگی هوا، اهدای خون را به تعویق نیندازند.
دکتر سید منتظر شبَّر در گفتوگو با ایسنا، ضمن تشکر از اهداکنندگان خون، با بیان اینکه در شش ماه دوم سال معمولا بر اثر برودت هوا، شیوع بیماریهای فصلی و همچنین آلودگی هوا شاهد کاهش مراجعه برای اهدای خون هستیم، گفت: در واقع افراد یا برای اهدای خون در شرایط سرماخوردگی مراجعه نمیکنند و یا اگر هم مراجعه کنند، ما از آنها میخواهیم یک هفته پس از بهبودی و برطرف شدن علائمی مانند عطسه، سرفه، آبریزش بینی برای اهدای خون مراجعه کنند.
وی با بیان اینکه روزانه به صورت میانگین حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ واحد اهدای خون داریم، نیاز مراکز درمانی به خون و فرآوردههای خونی را مورد اشاره قرار داد و گفت: با توجه به تامین خون حدود ۱۷۰ مرکز درمانی استان تهران، نیاز به تمام گروههای خونی همیشگی است.
او با بیان اینکه استان تهران به عنوان محلی برای ارجاع بیماران از سراسر کشور شناخته میشود، ادامه داد: قطب علم و پزشکی کشور در تهران است و به همین دلیل خیلی از مردم برای انجام اعمال جراحی تخصصی و فوق تخصصی به تهران میآیند و به همین دلیل ما از لحاظ میانگین، دو برابر جمعیت خودمان در روز مصرف خون داریم و همین عامل سبب میشود که لازم باشد ساکنین در تهران بیش از سایر استانها برای اهدای خون اقدام کنند.
شبّر با اشاره به اینکه میزان مصرف خون در استان تهران روزانه حدود ۱۵۰۰ واحد است، گفت: بر همین اساس از مردم عزیز استان تهران دعوت میشود که در همه فصول بویژه فصل سرما با حضور در مراکز و اهدای خون خود گرما بخش زندگی بیماران نیازمند به خون و فرآوردههای آن باشند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه پلاکت خون معمولا مورد نیاز بیماران مبتلا به سرطان است، اظهار کرد: پلاکت طول عمر سه روزه دارد و برای بیماران پیوندی و مبتلایان به سرطانِخون حیاتی است و طول عمر این عزیزان هم وابسته به دریافت پلاکت است، از مردم میخواهیم نیاز همیشگی به خون و فرآوردههای خونی را مد نظر داشته باشند و برای اهدای خون مراجعه کنند.
مدیرکل انتقال خون استان تهران همچنین گفت: با توجه به اینکه نیاز جامعه هدف به خون از تمام گروههای خونی است، طبیعتا ما از اینکه افراد با هر گروه خونی به این کار مهم اقدام کنند، استقبال میکنیم؛ اما همواره خواهشمان آن بوده که افراد دارای گروه خونی منفی و بخصوص گروه خونی O منفی، بیشتر اقدام به این کار نجاتبخش کنند؛ چون میتوانند به سایر گروههای خونی هم خون اهدا کنند.
آلزایمر یا زوال عقل
در حال حاضر طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) ۵.۸ میلیون نفر در ایالات متحده به آلزایمر و سایر انواع بیماریهای مربوط به زوال عقل مبتلا هستند.
در همین حال پیش بینی می شود این رقم تا سال ۲۰۶۰ میلادی به ۱۴ میلیون مبتلا افزایش یابد.
اما تفاوت بین بیماری آلزایمر و زوال عقل چیست؟
«بکی بریساچر»، یک متخصص از دانشگاه «نورتایسترن» آمریکا در این باره گفت: زوال عقل یک اصطلاح جهانی است که به طور کلی به از دست دادن حافظه یا اختلالات شناختی اشاره دارد.
بریساچر افزود: بیماری آلزایمر یک بیماری خاص است. (زوال عقل) بیشتر نوعی سندرم است، به این معنی که بزرگ است و مجموعه ای از ویژگی ها و اختلالات مختلف را در بر می گیرد.
به گفته انجمن آلزایمر آمریکا، بیماری آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است که در اثر رشد پلاکها و گرهها در مغز ایجاد میشود که منجر به مرگ مسیرهای عصبی میشود. اما زوال عقل همچنین می تواند ناشی از بیماری های عصبی مانند بیماری هانتینگتون و پارکینسون باشد.
«نیکولای اسلاوف»، دانشیار مهندسی زیستی در کالج مهندسی در دانشگاه نورت ایسترن، می گوید: هر بیماری عصبی می تواند باعث زوال عقل شود. سایر بیماریها با نرخ کمتری بروز میکنند و به همین دلیل کمتر شناخته شدهاند و در مورد آنها صحبت میشود.
با توجه به اینکه آلزایمر شایع ترین این بیماری ها است، بسیاری ممکن است بپرسند که برای جلوگیری از بیماری آلزایمر چه کاری می توانید انجام دهید؟
متاسفانه، هیچ پاسخ ساده ای وجود ندارد. اسلاوف گفت که عوامل خطر ژنتیکی و همچنین عواملی که تحت تأثیر انتخاب سبک زندگی قرار می گیرند، وجود دارند. با این حال تاکنون مطالعات علمی تعیین نکردهاند که کدام یک بر دیگری برتری دارد.
تعدادی از عوامل با کاهش خطر ابتلا به زوال عقل مرتبط هستند مانند سطوح تحصیلات بالاتر یا داشتن یک رژیم غذایی مدیترانه ای که بر غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و چربی های سالم تمرکز دارد.
اسلاوف گفت: سبک زندگی فعال، ورزش و زندگی سالم باعث تاخیر در شروع بیماری آلزایمر و کاهش احتمال آن می شود.
سن نیز یک عامل خطر مهم است. افراد با افزایش سن بیشتر احتمال دارد به زوال عقل مبتلا شوند.
اما تفاوت بین فراموشی عادی و داشتن یک مشکل جدی تر چیست؟ فراموش کردن نام یک آشنای دور طبیعی است اما فراموش کردن نام یکی از اعضای نزدیک خانواده یا دوستان، طبیعی نیست.
بریساچر اظهار کرد: آلزایمر و زوال عقل یک کمبود مداوم حافظه است، نه هر چند وقت یکبار. ناتوانی در به خاطر سپردن چیزهایی که قبلاً به خاطر می آوردید و به همین دلیل است که معمولاً نشانه ای که ما متوجه میشویم (به عنوان یک علامت اولیه)، گم شدن افراد است. آنها میتوانند در مکانهای آشنا که عموماً میشناسند، گم شوند.
بریساچر گفت: این از دست دادن حافظه تا جایی پیش میرود که بیماران قادر به فعالیت به طور مستقل نیستند.
او افزود: زوال عقل پیشرونده است. خفیف شروع می شود به طوری که شما فقط چند علامت مختلف و خفیف دارید و سپس بدتر میشود و شما هرگز بهتر نمی شوید. مزمن است و شما فقط بدتر خواهید شد.
هیچ راهکاری برای معکوس کردن فرایند از دست دادن حافظه وجود ندارد. اسلاوف گفت که عدم درک مکانیسم های مولکولی آلزایمر به طور خاص رسیدگی به آن را دشوار کرده است. اما درمان هایی برای کند کردن پیشرفت آن وجود دارد.
اسلاوف خاطر نشان کرد: اگر مکانیسمهای آلزایمر را درک کنیم، فکر میکنم ممکن است در سایر اشکال زوال عقل مانند بیماری هانتینگتون یا بیماریهای دیگر نیز مؤثر باشد. اگر بتوانیم التهاب را کاهش دهیم و وضعیت فیزیولوژیکی سلول های عصبی باقیمانده را بهبود بخشیم، شاید بتوان درمانی انجام داد که منجر به بهبود می شود.
در حال حاضر داروی «لکانمب» به عنوان درمانی برای بیماری آلزایمر اولیه است که امسال توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تایید شد. با این حال، در مورد افرادی که از نظر شناختی نرمال هستند و میخواهند از زوال عقل جلوگیری کنند، چه راهکارهایی وجود دارد؟
متخصصان مختلف تاکنون تحقیقات متعددی را برای شناخت عوامل خطر ابتلا به زوال عقل یا آلزایمر انجام دادهاند با این حال هنوز به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
براساس آمارهای رسمی در حال حاضر بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به زوال عقل هستند و همچنین هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون مورد جدید ابتلا به این بیماری گزارش میشود.
آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO) همچنین نشان میدهد که بیش از ۶۰ درصد مبتلایان به زوال عقل از کشورهای کم درآمد یا با درآمد متوسط هستند.
سازمان جهانی بهداشت همچنین در این باره اظهار کرد: این بیماری با گذشت زمان بدتر میشود و همچنین عمدتا افراد مسن را تحت تاثیر قرار میدهد اما همه افراد با افزایش سن به آن مبتلا نمیشوند.
مهمترین عواملی که احتمالا با خطر ابتلا به آلزایمر یا زوال عقل مرتبط هستند، عبارتند از:
- کاهش دفعات اجابت مزاج
- ابتلا به دیابت نوع دو در سنین کم
- افسردگی
- صرع
- فشار خون بالا
- درد مزمن
- آپنه خواب
- سطح پایین ویتامین د در بدن
- مشکلات بینایی
- پاهای بی قرار
- مصرف الکل
- از دست دادن حس بویایی
- سلامت ضعیف استخوانها
- کم شنوایی
- قرصهای خوابآور
- هوای آلوده
- استفاده از ملین (ملین ماده یا دارویی است که جهت افزایش اجابت مزاج برای جلوگیری یا رفع یبوست استفاده میشود.)
- اضافه وزن و چاقی
- افتادن و زمین خوردن
- تغییرات کلسترول
- داروهای ریفلاکس غیرنسخهای (اُ تی سی)
- کابوس های مداوم در دوران کودکی
- درمان جایگزینی هورمون در زنان جوان تر
- آلومینیوم، منگنز و مسمومیتهای غذایی
همچنین «امیلی مکدونالد»، دانشجوی دکترای علوم اعصاب، سه اقدامی را که هر روز برای بهبود سلامت مغزش انجام میدهد و به دیگران نیز توصیه میکند، چنین برمیشمارد:
- مواقعی از روز تلفن خود را خاموش کنید.
- افکار مثبت داشته باشید.
- از مصرف غذاهای فرآوریشده پرهیز کنید.
دکتر «جیسون شپرد»، دانشیار عصبشناس دانشگاه «یوتا» و «تالیا لرنر»، استادیار علوم اعصاب در دانشگاه نورتوسترن نیز در همین رابطه به نشریه «اینسایدر» گفتهاند که برای حفظ سلامت مغزشان چندین توصیه بهداشتی کاربردی را انجام می دهند که در ادامه به این توصیهها خواهیم پرداخت:
خواب کافی
دکتر شپرد میگوید: ایجاد عادت خواب مفید یعنی شش تا هشت ساعت خواب شبانه یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای سلامت مغز انجام دهید.
خواب به تقویت انعطافپذیری مغز و توانایی آن برای سازگاری با موقعیتها و تجربیات جدید کمک میکند. تحقیقات نشان میدهد سازگاری مغز با چالشهای جدید، کارآیی و عملکرد شناختی آن را با افزایش سن، بهبود میبخشد.
بالا بردن گردش خون قلب
این عصبشناس با ورزش روزانه در حفظ سلامت مغزش میکوشد، چرا که ورزش منظم جریان خون در مغز را افزایش میدهد. در واقع قلب قوی از طریق گردش خون کافی به مغز کمک میکند تا عملکرد بهینه خود را حفظ کند.
تحقیقات نشان میدهد افرادی که منظم ورزش میکنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند. ورزش همچنین ابتلا به آلزایمر یا زوال قابلیت شناختی مغز را که با افزایش سن افراد بیشتر میشود، به تاخیر میاندازد.
توصیه علمی، ۱۵۰ دقیقه ورزش طی یک هفته است اما هر مقدار که بتوانید بدن خود را به حرکت درآورید، بهتر از هیچ است.
امریکا:رکوردزنی تیراندازی دستهجمعی
بر اساس دادههای رسمی، تعداد تیراندازیهای دستهجمعی در آمریکا طی سال جاری میلادی (۲۰۲۳) از هر سالی از سال ۲۰۰۶ میلادی تاکنون بیشتر بوده است. امسال ۳۸ مورد تیراندازی دسته جمعی از این دست رخ داده در حالی که در سال گذشته ۳۶ مورد بوده است. همچنین تاکنون ۱۹۷ نفر بدون احتساب افراد مسلح در این تیراندازیها کشته شدهاند. تیراندازیهای دسته جمعی با حداقل چهار کشته در سالهای اخیر بهویژه از زمان شروع همهگیری کووید-۱۹ در آمریکا در حال افزایش بوده است. ۲۱ مورد تیراندازی در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۳۱ مورد در سال ۲۰۲۱ و ۳۶ مورد در سال ۲۰۲۲ رخ داده است.
تیراندازیهای دسته جمعی به حوادثی گفته میشود که در آنها دستکم چهار نفر مورد اصابت گلوله قرار میگیرند و وقوع حوادثی از این دست طی سال های اخیر در ایالات متحده افزایش یافته است.